Granit orbitalny

Granity obłe są szczególną formą granitu, czasami nazywane są również “granitem guzkowym”. Ta szczególna forma wyglądu występuje tylko stosunkowo rzadko, nie jest też ograniczona do granitów: znane są również “dioryt kulisty”, w przypadku granodiorytów i gabrozy taka orbitalna forma wyglądu występuje również sporadycznie.

Typowy wygląd to kuliste struktury w skale, które zwykle mają wielkość od 5 do 10 cm. W rzadkich przypadkach mogą być one większe lub mniejsze. Skład sferuli jest częściowo granitoidowy, a częściowo podobny do granodiorytu, sferule w granicie oczkowym zawierają andezynę, plagioklaz, hornblendę i biotyt.

W wystąpieniach australijskich, jako cecha szczególna, sferule dominują prawie wyłącznie w obrębie czystej matrycy granodiorytowej, tj. z dużo mniejszą ilością skaleni alkalicznych.

Sposób pochodzenia

Pochodzenie tych kulistych struktur nie jest jeszcze w pełni poznane, ale jest wysoce prawdopodobne, że są one wynikiem gwałtownej utraty ciśnienia podczas formowania się skały, ponieważ występują one tylko w skałach magmowych.

Ze względu na uwolnione ciśnienie, w obrębie stopionego materiału zachodzi spontaniczna krystalizacja , ale aby do niej doszło, muszą być obecne odpowiednie jądra krystalizacji (plagioklaz lub hornblenda), stanowiące punkt wyjścia do krystalizacji.

Zdarzenie

Zdecydowanie największa ilość granitu sferoidalnego (około połowa wszystkich znanych złóż) znajduje się w Finlandii, gdzie obecnie jest on również chroniony. Ważne miejsca występowania odkryto również w Szwecji i Chile, a także na obszarach bogatych w granit, takich jak austriackie Mühlviertel (nowe odkrycie) i Waldviertel.

Wniosek

Granit orbitalny jest wybrykiem natury i tworzy się tylko w bardzo specyficznych warunkach. W ten sposób bardzo rzadkie formacje skalne są naturalnie poszukiwanymi i bardzo szczególnymi kamieniami naturalnymi do budowy fasad i rzeźb.